Có quyền đòi lại bất động sản đã tặng cho người khác theo hợp đồng tặng cho đã ký kết hay không?

         Trên thực tế, đã xảy ra rất nhiều trường hợp mà cá nhân đã thực hiện đầy đủ thủ tục tặng cho bất động sản cho người khác, nhưng vì phát sinh mâu thuẫn hoặc một số vấn đề khác mà người tặng cho muốn đòi lại tài sản từ người đã được mình tặng cho. Liệu điều này có được pháp luật cho phép. Hãy cùng tìm hiểu vấn đề nêu trên thông qua bài viết dưới đây của Luật Bắc Dương.

      Hợp đồng tặng cho là hợp đồng như thế nào theo quy định của pháp luật?

         Căn cứ Điều 457 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng tặng cho như sau:

“Điều 457. Hợp đồng tặng cho tài sản:

        Hợp đồng tặng cho tài sản là sự thỏa thuận giữa các bên, theo đó bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.”

       Theo đó, hợp đồng tặng cho là hợp đồng được lập dựa trên sự thỏa thuận của các bên. Bên tặng cho giao tài sản của mình và chuyển quyền sở hữu cho bên được tặng cho mà không yêu cầu đền bù, bên được tặng cho đồng ý nhận.

        Khi hợp đồng tặng cho đã được ký kết và có hiệu lực thì quyền sở hữu tài sản đã được chuyển giao cho bên nhận tài sản.

Pháp luật quy định về thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng tặng cho tài sản như thế nào?

Căn cứ theo Điều 459 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về tài sản tặng cho là bất động sản như sau:

“Điều 459. Tặng cho bất động sản

       1. Tặng cho bất động sản phải được lập thành văn bản có công chứng, chứng thực hoặc phải đăng ký, nếu bất động sản phải đăng ký quyền sở hữu theo quy định của luật.

       2. Hợp đồng tặng cho bất động sản có hiệu lực kể từ thời điểm đăng ký; nếu bất động sản không phải đăng ký quyền sở hữu thì hợp đồng tặng cho có hiệu lực kể từ thời điểm chuyển giao tài sản.”

       Như vậy, từ những căn cứ pháp lý nêu trên, đối với trường hợp tặng cho tài sản là bất động sản thì thời điểm phát sinh hiệu lực của hợp đồng là thời điểm đăng ký tại cơ quan có thẩm quyền. Theo đó, từ thời điểm này, quyền sở hữu bất động sản đã thuộc về người được tặng cho, người tặng cho không còn bất cứ quyền, nghĩa vụ nào liên quan tới bất động sản. Do vậy, Bên tặng cho không có quyền đòi lại tài sản đã tặng.

       Tuy nhiên, trong một số trường hợp ngoại lệ nhất định, bên tặng cho tài sản có quyền đòi lại tài sản nếu hợp đồng tặng cho tài sản là loại hợp đồng tặng cho có điều kiện hoặc hợp đồng tặng cho không đáp ứng đủ những điều kiện để phát sinh hiệu lực.

Có quyền đòi lại tài sản đã tặng cho người khác theo hợp đồng tặng cho đã ký kết hay không?

       Căn cứ Điều 462 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hợp đồng tặng cho có điều kiện như sau:

“Điều 462. Tặng cho tài sản có điều kiện:

        1. Bên tặng cho có thể yêu cầu bên được tặng cho thực hiện một hoặc nhiều nghĩa vụ trước hoặc sau khi tặng cho. Điều kiện tặng cho không được vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

        2. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ trước khi tặng cho, nếu bên được tặng cho đã hoàn thành nghĩa vụ mà bên tặng cho không giao tài sản thì bên tặng cho phải thanh toán nghĩa vụ mà bên được tặng cho đã thực hiện.

       3. Trường hợp phải thực hiện nghĩa vụ sau khi tặng cho mà bên được tặng cho không thực hiện thì bên tặng cho có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.”

       Theo đó, căn cứ theo quy định trên đối với hợp đồng tặng cho có điều kiện thì bên nhận tài sản có nghĩa vụ thực hiện các điều kiện được ghi trong hợp đồng tặng cho.

       Trường hợp bên nhận tài sản không thực hiện các điều kiện kèm theo thì bên tặng cho tài sản có quyền đòi lại tài sản và yêu cầu bồi thường thiệt hại.

      Ngoài ra, có thể căn cứ vào các điều kiện của hợp đồng dân sự được quy định tại Điều 117 Bộ luật Dân sự 2015 như sau:

“Điều 117. Điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự:

      1. Giao dịch dân sự có hiệu lực khi có đủ các điều kiện sau đây:

      a) Chủ thể có năng lực pháp luật dân sự, năng lực hành vi dân sự phù hợp với giao dịch dân sự được xác lập;

      b) Chủ thể tham gia giao dịch dân sự hoàn toàn tự nguyện;

     c) Mục đích và nội dung của giao dịch dân sự không vi phạm điều cấm của luật, không trái đạo đức xã hội.

      2. Hình thức của giao dịch dân sự là điều kiện có hiệu lực của giao dịch dân sự trong trường hợp luật có quy định.”

      Theo đó, trường hợp hợp đồng tặng cho tài sản không đảm bảo các điều kiện của hợp đồng thì hợp đồng sẽ bị xem là vô hiệu.

      Căn cứ Điều 131 Bộ luật Dân sự 2015 quy định về hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu như sau:

“Điều 131. Hậu quả pháp lý của giao dịch dân sự vô hiệu

       1. Giao dịch dân sự vô hiệu không làm phát sinh, thay đổi, chấm dứt quyền, nghĩa vụ dân sự của các bên kể từ thời điểm giao dịch được xác lập.

       2. Khi giao dịch dân sự vô hiệu thì các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận.”

       Như vậy, trường hợp hợp đồng tặng cho tài sản bị vô hiệu thì theo quy định các bên khôi phục lại tình trạng ban đầu, hoàn trả cho nhau những gì đã nhận. Khi đó, bên tặng cho tài sản hoàn toàn có quyền yêu cầu bên nhận tài sản trả lại tài sản.